Rak piersi podczas ciąży i karmienia piersią. Część II.

Rak piersi zdarzający się w ciąży lub podczas karmienia piersią jest rzadkością. To jednak sprawia, że jest to problem bagatelizowany w tym czasie a zmiany nowotworowe wykrywane są na późnym stadium rozwoju choroby. Szybka diagnoza i leczenie zwiększają nasze szanse na wyjście z choroby obronną ręką.

W pierwszej części tego artykułu opisaliśmy, jak wygląda diagnostyka raka piersi w czasie ciąży i laktacji. W tej części skoncentrujemy się na dostępnych metodach leczenia i jego przebiegu.

Jak leczyć raka piersi w ciąży?

Jak wiadomo, leczenie każdego typu nowotworu daje najlepsze rezultaty, kiedy zastosowane jest na wczesnym etapie. W przypadku ciąży decyzja o leczeniu powinna zostać podjęta wspólnie z udziałem onkologa, ginekologa i samej pacjentki. Możliwe jest przyspieszenie porodu w celu wdrożenia rekomendowanego leczenia, lub modyfikacja leczenia tak, by pozwalało na dalszy rozwój ciąży. Niektóre z metod stosowanych podczas leczenia raka piersi niosą ze sobą ryzyko późniejszej bezpłodności, czego również powinniśmy być świadomi. Warto pamiętać, że w przypadku pojawienia się takiego ryzyka  współczesna medycyna pozwala na pobranie i zamrożenie komórek jajowych lub zarodka przed rozpoczęciem leczenia, tak, aby umożliwić kobiecie zajście w ciążę w późniejszym czasie.

Leczenia raka piersi w pierwszym trymestrze

W pierwszym trymestrze ciąży rekomendowanym sposobem leczenia raka piersi jest zabieg chirurgiczny. Preferowane jest zupełne usunięcie piersi i towarzyszących węzłów chłonnych. Operacje oszczędzające pierś są przeciwwskazane, ponieważ wymagają następczo zabiegów z użyciem promieniowania rentgenowskiego, które jest szkodliwe dla dziecka. W tym okresie rozwijają się organy wewnętrzne dziecka, co dodatkowo uniemożliwia zastosowanie chemioterapii.  Zazwyczaj zabieg chirurgiczny przeprowadza się po 12. tygodniu ciąży.

Leczenie raka piersi w drugim i trzecim trymestrze

Również w tym czasie metodą z wyboru jest operacja z usunięciem pachowych węzłów chłonnych, ale można tu rozważyć również operację oszczędzającą pierś (BCS – ang. breast conserving surgery) z następową chemioterapią i radioterapią po prodzie. Kobietom z zaawansowanym rakiem piersi w końcowych okresach ciąży zaleca się przyspieszenie porodu, a następnie chemioterapię i całkowite usunięcie piersi. Informacje zebrane przez zespół uczonych w 2012 roku (A. Keyser, Erin, et al) wykazują, że chemioterapia zastosowana w późniejszych stadiach ciąży jest relatywnie bezpieczna (chociaż nie bez skutków ubocznych!). Przed każdym cyklem chemioterapii powinno przeprowadzone być badanie USG w celu monitorowania prawidłowego rozwoju dziecka.

Leczenie raka piersi podczas karmienia piersią

Podczas karmienia piersią należy unikać chemioterapii, ponieważ chemioterapeutyki przenikają do mleka matki. W przypadku zastosowania leczenia chirurgicznego oszczędzającego pierś w około 1/4 przypadków możliwe jest karmienie tą piersią po zakończeniu leczenia. Nie ma natomiast przeciwwskazań do karmienia drugą piersią, jeśli kobieta nie przyjmuje jednocześnie chemioterapii i czy terapii hormonalnej. Zawsze decyzja dotycząca wyboru leczenia powinna być skonsultowana z lekarzem w tym przypadku warto zasięgnąć również opinii pediatry i doradcy laktacyjnego. W przypadku planowania zabiegu leczenia chirurgicznego kobieta w czasie laktacji może odpowiednio przygotować się do przerwy lub zakończenia karmienia piersią. Warto pamiętać, że mleko matki można przechowywać w zamrażarce i podawać dziecku w późniejszym czasie, kiedy w wyniku leczenia onkologicznego karmienie piersią jest niemożliwe.

Bibliografia