Badania przesiewowe w kierunku raka piersi. Część I

Jak często powinnaś zgłaszać się na badania przesiewowe? Czego możesz się po nich spodziewać? Czym jest mammografia i czy to badanie dla każdej kobiety?

W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na powyższe pytania.

Jak wspominaliśmy we wcześniejszych artykułach, rak piersi dotyka aż jedną na osiem kobiet w krajach rozwiniętych (jak np. USA). W przypadku wykrycia nowotworu na wczesnym etapie rozwoju jest on relatywnie łatwy do usunięcia a szanse wyzdrowienie są duże.

Wielu ekspertów jest zgodnych w tej kwestii, że każda kobieta powinna poddać się badaniom przesiewowym na raka piersi na pewnym etapie swojego życia. Badania te dedykowane są także mężczyznom znajdującym się w grupie szczególnego ryzyka (przeczytaj więcej o raku piersi u mężczyzn). Wybór właściwej metody badania piersi powinien być konsultowany z Twoim lekarzem.

Kiedy wybrać się na przesiewowe badanie piersi?

Naszym celem jest “przechytrzyć chorobę” i wykryć raka, zanim jeszcze da o sobie znać za pomocą pierwszych objawów. American Cancer Society dzieli kobiety na dwie grupy: te o przeciętnym ryzyku rozwoju guza piersi i te o podwyższonym ryzyku. Zastanawiasz się, do której kategorii należysz? Zapoznaj się z czynnikami ryzyka wystąpienia raka piersi.

• Kobiety nieposiadające wyraźnych czynników ryzyka powinny zacząć coroczne badania mammograficzne w wieku 40 lat. O tym, czym dokładnie jest mammogram, napiszemy poniżej. Kobiety w wieku 55 lat i starsze mogą kontynuować badania co roku, lub zmniejszyć ich częstotliwość do jednego badania raz na dwa lata.
• Kobiety znajdujące się w grupie zwiększonego ryzyka rozwoju raka piersi powinny być pod ścisłą kontrolą lekarza specjalisty. Część z nich w szczególnych przypadkach może zalecić pacjentkom wykonywanie corocznej mammografii dużo wcześniej – już nawet w wieku 30 lat. Kobiety w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na raka sutka mogą zostać skierowane na dodatkowe badania diagnostyczne jak rezonans magnetyczny. Wytyczne nie wskazują obecnie, która z dostępnych metod jest najlepsza dla kobiet o gęstych i bardzo gęstych piersiach. Dlatego jeśli masz taką właśnie budowę piersi przeczytaj koniecznie o innowacyjnej metodzie wczesnego wykrywania raka piersi AILIS, która jest dedykowana właśnie tej grupie kobiet.

Niezależnie od grupy ryzyka, każda kobieta powinna badać się regularnie korzystając z dostępnych metod diagnostycznych. Pamiętaj, że samobadanie to również jedna z metod monitorowania stanu zdrowia swoich piersi! Dobra znajomość swojego ciała często pozwala wykryć sygnały pojawiających się w nim zmian.

Wykrywanie raka za pomocą mammografii.

Jedną z najbardziej popularnych w Europie metod badań przesiewowych w kierunku raka piersi jest mammografia.

Wykorzystywane jest w niej promieniowanie rentgenowskie, które pozwala prześwietlić pierś, podobnie jak prześwietla się złamaną rękę czy nogę. Również w tym przypadku otrzymujemy czarno-biały obraz (zdjęcie). Czarna jest na nim tkanka tłuszczowa, natomiast biel jest tym intensywniejsza, im gęstsza jest budowa piersi. Również ogniska raka mają w mammografii jasną barwę. Sprawia to, że metoda ta nie jest zbyt skuteczna w przypadku osób o gęstej budowie piersi.

Ograniczenia badań mammograficznych 

Kompresja piersi 

Mimo tego, że mammografia jest badaniem łatwo dostępnym i relatywnie tanim, wiele kobiet opisuje je jako bardzo niekomfortowe. W jego trakcie każda pierś jest uciskana między dwoma płytkami w celu wykonania zdjęcia. Trwa ono około 20 minut i wykonywane jest w obecności technika lub lekarza. 

Promieniowanie

Nie można powiedzieć, że mammografia jest szkodliwa, jednak z tego względu, że jest to metoda wykorzystująca promieniowanie rentgenowskie, obarczona jest ona bardzo niewielkim zwiększeniem ryzyka wystąpienia raka w ciągu naszego życia.

Czas oczekiwania na wynik mammografii

Badanie mammograficzne jest bardzo specyficzną metodą, która wymaga zaangażowania doświadczonego specjalisty w analizę jej wyników. W przypadku kobiet, które mają tłuszczową budowę piersi analiza wyniku jest zwykle nieskomplikowana, ponieważ wszelkie zmiany nowotworowe są bardzo widoczne na zdjęciach. Jednak jeśli kobieta poddająca się badaniu posiada gęste, gruczołowe piersi lekarz może mieć kłopot z rozróżnieniem tkanki zdrowej od chorej. Ta specyfika badania i potrzeba dużego zaangażowania lekarzy  specjalistów sprawiają, że czas oczekiwania na wynik może być wydłużony nawet do kilku tygodni.

Skuteczność badania mammograficznego

Mammografia ma zmniejszona skuteczność wśród kobiet o gęstej budowie piersi, która jest bardzo powszechna. Prawie 40% kobiet na świecie charakteryzuje się gruczołową budową piersi. W ich przypadku gęstość sprawia, że w obrazie mammograficznym ciężko jest odróżnić tkankę zdrową od chorej. Skuteczność badań mammograficznych wśród takich kobiet spada nawet do poziomu 30 proc. W USA wprowadzone zostało już prawo tzw. “gęstej piersi”. Zgodnie z nim lekarz przeprowadzający badanie mammograficzne u pacjentek o gruczołowych piersiach ma obowiązek poinformować je, że badanie może być nieskuteczne i powinny szukać innych alternatywnych metod diagnostycznych.

Pamiętaj, że mammografia to nie jedyna metoda przesiewowego badania w kierunku raka piersi. Przeczytaj drugą część artykułu, w której omawiamy inne metody wczesnego wykrywania raka piersi.

Serwis ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie zastępuje konsultacji lekarskiej. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi odpowiedzialności wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.