Epidemia koronawirusa zmieniła nasze życia. Wielu z nas martwi się o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i swoich najbliższych. W tym czasie personel medyczny stara się sprostać sytuacji i zapewnić opiekę osobom chorym, nie tylko z powodu koronawirusa.

Wszyscy jesteśmy świadomi, że nie jest to łatwe wyzwanie, a szczególnie narażone na ciężki przebieg infekcji wirusem SARS COVID-19 są osoby obarczone już poprzednio istniejącymi schorzeniami. A jak epidemia koronawirusa wiąże się z rakiem piersi?

Diagnostyczne wyzwania

Jednym z pierwszych zauważonych przez nas skutków panującej epidemii był ograniczony dostęp do świadczeń medycznych. Duża część konsultacji z lekarzami pierwszego kontaktu w miejsce osobistych spotkań z pacjentem przeniosła się do świata wirtualnego. Niektóre porady specjalistyczne również zaczęły być udzielane w trybie online lub ‘na telefon’. W marcu 2020 roku w Wielkiej Brytanii liczba konsultacji z lekarzami pierwszego kontaktu spadła o 30%. W Polsce w przedziale czasowym od marca do maja 2020 zanotowano spadek wydawania zielonych kart DILO (karty leczenia nowotworowego) o 25% do nawet 40% według niektórych źródeł.

Ponadto przyjęcia do szpitali zostały mocno ograniczone i przesunięte w czasie. 

“W tej chwili dzieje się coś, o czym głośno się nie mówi, ale my doświadczamy – ogromne migracje pacjentów zdesperowanych, podróżujących czasem setki kilometrów w celu kontynuacji leczenia, konsultacji czy porady. Ci chorzy mają dramatycznie odległe terminy u siebie w rejonie na rozpoczęcie leczenia, na kontynuację leczenia. Potrzebują pomocy, bo teleporady są w ich przypadku niewystarczające, czekają w naszej poradni, a my nie dajemy rady ich wszystkich przyjąć.”

 

– mówi prof. Piotr Wysocki, szef Oddziału Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, w swoim wywiadzie dla Polska Times z września 2020 roku.

Taki stan rzeczy ograniczył prawidłowe diagnozowanie raka piersi (a także wielu innych chorób!) i opóźnił wdrożenie odpowiedniego leczenia w wielu przypadkach. Według danych opublikowanych w British Journal of Cancer w Anglii na początku 2020 roku odnotowano 28-procentowy spadek liczby skierowań związanych z podejrzeniem raka piersi w porównaniu do poprzedniego roku.

Utrudniona terapia

W tym samym badaniu także liczba osób otrzymujących pierwsze leczenie onkologiczne z powodu raka piersi zmalała o 16%. Z czasem zwiększyła się natomiast liczba kobiet otrzymujących terapię hormonalną jako alternatywę dla zabiegu chirurgicznego.

Koronawirus wpłynął też bezpośrednio na pacjentów chorujących na różne nowotwory. U takich osób częściej obserwowano ciężki przebieg infekcji. Składa się na to kilka czynników.

• Choroby nowotworowe, w tym rak piersi, są często powiązane z wiekiem. U starszych osób oprócz nowotworu częściej występują też inne choroby współistniejące. Razem składa się to na ryzyko cięższego przebiegu infekcji w tej grupie.
• Także sam rozwój nowotworu osłabia organizm, szczególnie jeśli jest to nowotwór w stadium zaawansowanym.
• Ponadto, leczenie stosowane w terapii raka sutka, takie jak chemioterapia, immunoterapia czy terapia celowana, obniża odporność całego organizmu. Efekt ten może utrzymywać się nawet przez kilka – kilkanaście miesięcy po leczeniu. Stąd też leczenie raka piersi tymi metodami i stan niedługo po nim mogą predysponować nas do cięższego przebiegu choroby koronawirusowej.

Nie jest natomiast jasne, czy sam fakt wystąpienia nowotworu, szczególnie na wczesnym stadium, ma jakiekolwiek znaczenie dla przebiegu infekcji COVID-19 i czy infekcja COVID-19 ma jakikolwiek wpływ na rozwój nowotworu.

Jedno jest pewne – pandemia wpłynęła niekorzystnie na wielu z nas, nie oszczędzając w tym osób zmagających się z rakiem piersi. W tym szczególnym czasie warto zadbać o swoje zdrowie najlepiej, jak umiemy – ochraniać siebie i osoby dokoła nas przed zakażeniem, ale też nie zwlekać z konsultacjami i nie bagatelizować niepokojących nas objawów, a decyzje o odpowiednim leczeniu podejmować przy udziale specjalistów.

Bibliografia:

• “Coronavirus (COVID-19): What People With Breast Cancer Need to Know.” Breastcancer.org, 5 May 2020, www.breastcancer.org/about_us/press_room/news/coronavirus. Accessed 8 Jan. 2021.
• Czupryn, A. (2020). Prof. Piotr Wysocki: Gwałtownie wzrośnie w Polsce śmiertelność chorych z chorobą nowotworową. [online] Polska Times. Available at polskatimes.pl [Accessed 14 Jan. 2021].
• Gathani, Toral, et al. “The COVID-19 Pandemic and Impact on Breast Cancer Diagnoses: What Happened in England in the First Half of 2020.” British Journal of Cancer, 30 Nov. 2020, pp. 1–3, www.nature.com/articles/s41416-020-01182-z, 10.1038/s41416-020-01182-z. Accessed 11 Jan. 2021.
• “How Might COVID-19 Have Affected People’s Ability to See Their GP?” The Health Foundation, 1 May 2020, www.health.org.uk/news-and-comment/charts-and-infographics/how-might-covid-19-have-affected-peoples-ability-to-see-GP. Accessed 11 Jan. 2021
• Marklowska-Tomar, M. (2020). Wzrośnie liczba zachorowań i zgonów z powodu raka w krajach UE. [online] cowzdrowiu.pl. Available at: https://cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/wzrosnie-liczba-zachorowan-i-zgonow-z-powodu-raka-w-krajach-ue?fbclid=IwAR1DgFnzAgE6gOnAqRlTArH0sRrTG63TtxPuSkRj99hOszgKSEK4BlzVesI [Accessed 14 Jan. 2021].
• “Special Report: COVID-19’s Impact on Breast Cancer Care.” Breastcancer.org, 17 Dec. 2020, www.breastcancer.org/treatment/covid-19-and-breast-cancer-care. Accessed 8 Jan. 2021.