Rak piersi – światowy problem

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór u kobiet. W samym 2020 roku zanotowano ponad 2,3 mln nowych przypadków. Jak zachorowania na raka piersi wyglądają z globalnej perspektywy? W jakich regionach świata chorują kobiety? W jakim wieku przypada szczyt zachorowań? Co może na to wpływać?

Jedna ze statystyk mówi, że w ciągu swojego życia u około jednej na 20 kobiet rozwinie się rak piersi. Jednak jest to statystyka średnia, ogólnoświatowa. Jak okazuje się, nie w każdym kraju ryzyko zachorowania na raka piersi jest jednakowe. Kraje o najwyższej zapadalności na nowotwór złośliwy sutka to kraje wysoko rozwinięte. W na czele tej listy znajduje się Australia i Nowa Zelandia, prym wiedzie także Europa północno-zachodnia. W krajach tych zachorowalność na raka piersi to około 100 przypadków na 100 tysięcy kobiet. Wysoka zapadalność w tych rejonach świata może być przynajmniej częściowo wytłumaczona częstszym występowaniem w tych krajach czynników sprzyjających wystąpieniu raka: niskiej aktywności fizycznej i otyłości. Jednak nie jest to jedyna przyczyna. Dzieję się tak również z tego powodu, że wczesne programy screeningowe i dobra diagnostyka pozwalają w tych krajach na wykrycie przypadków, które nie zostałyby inaczej zauważone, a kobiety żyją przeciętnie dłużej, podczas gdy rak piersi pojawia się głównie u starszych osób.

Najmniejszą zapadalność, ale też najwyższą śmiertelność obserwuje się w krajach gorzej rozwiniętych, takich jak Polinezja, Melanezja, Wyspy Karaibskie i rejony Afryki północnej. Podczas gdy w Europie i Stanach Zjednoczonych z powodu raka piersi umiera około 13 – 14 kobiet na 100 tysięcy, w krajach o najwyższej śmiertelności jest to około 20 kobiet. Związane jest to m. in. z zakrojoną na mniejszą skalę wczesną diagnostyką raka piersi, a także gorszym dostępem do usług medycznych w tych krajach. Natomiast najniższa światowa śmiertelność z tej przyczyny obserwowana jest w Japonii i wynosi jedynie niecałe 9 przypadków na 100 tysięcy kobiet, przy relatywnie niskiej zapadalności.

Zmienne trendy w zakresie zachorowań

Sytuacja od lat jest dynamiczna. Od 2008 roku zanotowano 20-procentowy wzrost zachorowań na raka piersi na świecie i 14-procentowy przyrost śmiertelności z tego powodu. Zapadalność w krajach wysokorozwiniętych pozostaje jednak na stałym poziomie, a śmiertelność wręcz maleje. Tak zwany ‘współczynnik przeżycia 5-letniego’, który określa, ile procent kobiet przeżywa następne 5 lat od momentu diagnozy, systematycznie wzrasta. Stąd przyrost zachorowań i śmiertelności tłumaczy się popularyzacją ‘zachodniego’ stylu życia w uboższych rejonach świata oraz lepszą diagnostyką przy wciąż niskiej dostępności do najnowszych osiągnięć terapeutycznych w tych miejscach.

W jakim wieku kobiety chorują najczęściej?

Jak okazuje się, to płeć i wiek są głównymi czynnikami wystąpienia raka piersi. Na przykładzie populacji amerykańskich kobiet obliczono, że, ryzyko zachorowania na inwazyjnego raka piersi rośnie systematycznie z wiekiem aż do osiągnięcia 70. roku życia, w którym to wieku ryzyko wynosi około 4%, po czym ponownie spada. Największy przyrost zachorowań obserwuje się po 40. roku życia. Młode kobiety również chorują, jednak zdarza się to rzadziej. Wiek, chociaż jest ważnym czynnikiem, nie jest jedynym predysponującym do tej choroby. Duże znaczenie ma również styl życia oraz nasze geny. Pamiętajmy też, że rak piersi to problem, który dotyczy nie tylko kobiet, ponieważ również mężczyźni chorują na ten nowotwór, chociaż zdarza się to z około 1000-krotnie mniejszą częstością. 

Bibliografia:

• “Breast Cancer.” The Cancer Atlas, 2019, canceratlas.cancer.org/the-burden/breast-cancer/. Accessed 10 Jan. 2021.
• American Cancer Society. “Breast Cancer Facts & Figures 2019-2020.” 2019.
• World Cancer Research Fund International. “Breast Cancer Statistics.” World Cancer Research Fund, 12 Sept. 2018, www.wcrf.org/dietandcancer/cancer-trends/breast-cancer-statistics. Accessed 10 Jan. 2021.